Integracja sensoryczna (zmysłowa) jest procesem, dzięki któremu mózg otrzymuje różnorodne informacje ze wszystkich zmysłów, segreguje je, rozpoznaje, interpretuje, a w końcu integrując z wcześniejszymi danymi, odpowiada określonym działaniem. Na kolejnych etapach rozwojowych następuje doskonalenie się poszczególnych zmysłów oraz relacji pomiędzy nimi. Rezultatem prawidłowego procesu integracji sensorycznej są takie umiejętności jak: koordynacja wzrokowo- ruchowa, mowa, zdolność do koncentracji i samokontroli, zdolność abstrakcyjnego myślenia, umiejętność czytania i pisania. Deficyty w zakresie integracji sensorycznej utrudniają wielu dzieciom naukę pisania, czytania, samoobsługi itp. Teoria integracji sensorycznej zajmuje się nie funkcjami lecz dysfunkcjami w zakresie działania zmysłów. Zadaniem terapii SI jest poprawienie zdolności dziecka do uczenia się poprzez uzyskanie prawidłowej organizacji wrażeń zmysłowych. Ćwiczenia nie służą osiągnięciu konkretnych umiejętności, lecz przez różnorodne aktywności stymulujące różne zmysły, lepszemu funkcjonowaniu dziecka w otoczeniu.

Lista objawów stanowiących wskazanie do przeprowadzenia badania integracji sensorycznej:

• • dziecko ma kłopoty z cięciem nożyczkami, rysowaniem po śladzie, kalkowaniem, przerysowywaniem, przepisywaniem z tablicy
• • podczas dłuższego siedzenia ma trudności z utrzymaniem głowy w pozycji pionowej, podpiera się ręką, kładzie się na stoliku
• • często myli stronę prawą i lewą
• • potyka się i upada częściej niż rówieśnicy, prawie zawsze ma siniak lub zadrapanie
• • ma kłopoty z samodzielnym ubieraniem się (zapisaniem guzików, sznurowaniem butów)
• • rzucanie i łapanie piłki jest trudnością dla dziecka
• • jest nadruchliwe, nie może usiedzieć na miejscu
• • poproszone o coś często się z tym spóźnia, albo zapomina o wykonaniu
• • w nowym miejscu czuje się zagubione
• • niewłaściwie trzyma różne przedmioty codziennego użytku
• • częściej niż inne dzieci trzyma się poręczy wchodząc po schodach
• • wchodzi po schodach dostawiając do siebie nogi na każdym stopniu
• • trudno się koncentruje, a łatwo się rozprasza
• • ruchy dziecka są niezgrabne- kanciaste, zamaszyste
• • sprawia wrażenie zmęczonego i słabego- ma obniżone napięcie mięśni
• • nawet drobne urazy powodują gwałtowne reakcje lub długotrwałe narzekanie
• • wydaje się sztywne i ciężkie
• • nie jest w stanie wykonać wielu ćwiczeń podczas gimnastyki ani dotrzymać kroku innym dzieciom podczas zabaw ruchowych
• • ma słabe wyczucie odległości- często staje zbyt blisko innych ludzi, przedmiotów
• • zdarza mu się czytać wyrazy od końca

Terapia ręki to program stworzony w odpowiedzi na potrzebę usprawniania małej motoryki czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców. Mechanizm działania ręki jest bardzo skomplikowany i uzależniony od sprawnego funkcjonowania poszczególnych jej elementów będących w ścisłym związku z układem nerwowym.
Ręka odpowiedzialna jest za wiele procesów. Początkowo bierze udział w poznawaniu świata, pomaga w lokomocji, a w dalszym rozwoju wykonuje bardzo precyzyjne i skomplikowane ruchy decydujące o prawidłowym funkcjonowaniu człowieka w społeczeństwie. Wszystkie te aspekty pokazują dlaczego jej prawidłowe działanie jest tak ważne. Terapia ręki ma na celu zaangażowanie całej kończyny górnej w wykonywanie różnorodnych zadań poprawiających jej funkcjonowanie i doskonalenie ruchów precyzyjnych. Wykwalifikowany terapeuta stara się pracować nad normalizacją napięcia, a dopiero w końcowej fazie skupia uwagę na poprawie pisma i grafomotoryki. Wszystkie działania wykorzystywane w terapii są precyzyjnie dobrane do funkcjonalnego i intelektualnego poziomu dziecka, stwarzając możliwość dalszego rozwoju w przyjazny i interesujący sposób. Sprawia to, że czas spędzony na terapii jest nie tylko efektywną pracą ale i niezwykłą przyjemnością. Motoryka mała oznacza rozwój funkcji manipulacyjnej ręki zachodzących pod kontrolą wzroku? Rozwój tych czynności jest wpisany w całościowy rozwój psychomotoryczny dziecka. W pierwszych miesiącach życia dziecka, funkcja ręki dziecka uzależniona jest od aktywnych odruchów pierwotnych, które nie są ruchami zamierzonymi, ale jedynie odpowiedzią na działający bodziec ze strony środowiska Dopiero z czasem, w miarę dojrzewania układu nerwowego wykształca się celowość w wykonywanych ruchach. Dziecko używa swych dłoni do poznawania otaczającego świata, dotykając różnych faktur przedmiotów, doznaje wielu nowych doświadczeń Ponadto, kończyny górne są wykorzystywane do lokomocji, a dopiero w dalszym rozwoju wykonują precyzyjne ruchy manipulacyjne, doskonalą chwyt i biorą udział w aktywnym komunikowaniu się z innymi ludźmi.
Terapia skierowana jest przede wszystkim do dzieci wykazujących:
• zaburzenia napięcia w obrębie kończyny górnej (wzmożone lub obniżone napięcie)
• nieprawidłową postawę ciała
• problemy z wykonywaniem codziennych czynności (picie z kubka, zapinanie guzików)
• problemy w zabawach manualnych (układanie małych przedmiotów, lepienie plasteliny)
• problemy grafomotoryczne (pisanie, malowanie)
• zaburzenia kontroli wzrokowo-ruchowej
• problem z koordynacją ruchową
Celem terapii jest:
• poprawa sprawności ruchowej całej kończyny górnej
• udoskonalenie sprawności manipulacyjnej ręki
• wykonywanie kontrolowanych i precyzyjnych ruchów palców
• doskonalenie umiejętności chwytu i pisania
• praca nad koordynacją pomiędzy dłońmi
• wspomaganie utrzymywania prawidłowej postawy

Głównymi celami tych zajęć jest:

• Pomoc uczniowi w przezwyciężaniu trudności w opanowaniu określonych umiejętności.

• Budowanie u dziecka adekwatnej samooceny.

• Stworzenie uczniowi możliwości wszechstronnego rozwoju umysłowego, emocjonalnego i społecznego.

Zajęcia są ukierunkowane na:

• stymulowanie ogólnego rozwoju ucznia

• usprawnianie zaburzonych funkcji percepcyjnych i motorycznych

• przezwyciężanie trudności w opanowaniu umiejętności czytania i pisania

• zaspokojenie potrzeb rozwojowych dziecka poprzez uwzględnienie specyfiki jego trudności w nauce oraz dostrzeganie mocnych stron

• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego

• kształtowanie umiejętności zastosowania w praktyce posiadanej wiedzy

• wzbogacanie słownika uczniów

• rozbudzanie motywacji do pracy nad wyrównywaniem braków

• wdrażanie do samodzielności w pracy

• utrwalenie podstawowych zasad ortograficznych

• doskonalenie umiejętności samokontroli pisanych tekstów.

Do zadań  terapeutycznych należy :

• • Ćwiczenia usprawniające percepcję wzrokową, koordynację wzrokowo-ruchową, pamięć wzrokową oraz orientacje przestrzenną w oparciu o:

• • Ćwiczenia sprawności manualnej

• • Podnoszenie sprawności grafomotorycznej

• • Usprawnianie funkcji słuchowych: doskonalenie analizy i syntezy słuchowej, słuchu fonemowego oraz pamięci słuchowej

• • Doskonalenie techniki i tempa czytania

• • Przezwyciężanie specyficznych błędów i trudności w pisaniu

• • Kształcenie i doskonalenie umiejętności liczenia i wykonywania działań matematycznych

• • Doskonalenie umiejętności wypowiadania się

• • Trening koncentracji uwagi

w przygotowaniu